Arsa değerleme/ arsa ekspertizi nedir, nasıl gerçekleştirilir?
Arsa değerleme/ arsa ekspertizi, arsa'nın değerinin takdir edilmesi işlemidir. Ancak, arsa değerleme yalnız arsa'nın değerinin tespitini içermez, aynı zamanda teknik incelemelerin de yapıldığı bir işlemdir.
Arsa değerleme, ülkemizde Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen lisans sahibi Gayrimenkul Değerleme Uzmanları/ Eksperler tarafından yapılmaktadır.
Ülkemizde arsa değerleme işlemi; genellikle kamu/özel bankalar tarafından arsa'nın üzerine ipotek konulmak üzere gerçekleştirilir.
Ancak, arsa'nın peşin para ile satın alınması, mal paylaşımı, hisse değeri tespiti, kira tespiti, maliye teminatı, SGK borç yapılandırması, yabancı ülke vatandaşlarının gayrimenkul alım/satımı ve Türk vatandaşlığına geçiş başvuruları gibi durumlarda arsa'lar için de "Gayrimenkul Değerleme Raporu" talep edilebilmektedir.
Peki Arsa Değerleme/ Arsa Ekspertizi esnasında süreç nasıl işlemektedir?
Değerleme/ ekspertizi yapılacak arsa'nın TAKBİS (Tapu Kayıt Bilgi Sistemi)'i alınır. Alınan TAKBİS üzerinden arsa'nın üzerinde herhangi bir icra/haciz/ipotek, beyan, şerh olup/olmadığına, arsa sahibi ve hisse oranlarına, kısaca arsa'ya ait tüm bilgilere ulaşılır.
Üzerinde bina bulunmayan arsa'ların herhangi bir mimari projesi olmaması nedeniyle tapu incelemesi yapılmaz.
İlgili belediye'de arsa'ya yönelik olarak imar durumu araştırması yapılır. Yapılan araştırmada arsa'nın yapılaşma şartları ayrıntılı olarak araştırılır.
Sonrasında; ilgili arsa yerinde görülerek, çeşitli vasıtalarla arsa'nın sınırlarının tespiti yapılır ve fotoğrafları alınır.
Piyasa araştırması yapılır ve böylece Gayrimenkul Değerleme Raporu'nun hazırlanması için ön hazırlıklar tamamlanmış olur ve artık rapor yazım aşamasına geçilir.
Tüm yasal durumlar dikkate alınarak rapor hazırlanır. Hazırlanan Gayrimenkul Değerleme raporu sonrasında arsa'nın satılıp/satılamayacağı, yasal ve mevcut değeri belirtilir.
Üzerinde bina bulunan arsa'ların ilgili tapu dairesi üzerinden binaya ait mimari projesi olup/olmadığı sorgulanır, varsa mimari projesine erişilir.
Üzerinde bina bulunan arsa'ların ilgili belediye'de bulunan arşiv dosyası incelenir. Bina'ya ait ruhsat, iskan, encümen kararı, mahkeme kararı, yıkım kararı vb. gibi belgeler olup/olmadığı kontrol edilir. Bina'nın üzerinde herhangi bir encümen kararı, mahkeme kararı, yıkım kararı gibi bina için düzenlenmiş olumsuz bir belge/tutanak olup/olmadığına bakılır. Ayrıca, imar durumu araştırması da yapılır.
Sonrasında; ilgili arsa ve üzerindeki bina yerinde görülerek, arsa'nın sınırlarının kesin olarak tespiti ile birlikte binanın metrekare bazında ölçümü yapılır ve fotoğrafları alınır. Mimari projesi bulunuyorsa, projesi ile uyumlu olup/olmadığı kontrol edilir.
Piyasa araştırması yapılır ve böylece Gayrimenkul Değerleme Raporu'nun hazırlanması için ön hazırlıklar tamamlanmış olur ve artık rapor yazım aşamasına geçilir. Rapor yazım aşamasında; arsa üzerindeki yapının değeri, yapı yaklaşık birim maliyetlerinden amortisman da hesaba katılarak hesaplanır, bulunan bina değerine, arsa değeri de ilave edilerek toplam değere ulaşılır.
Tüm yasal durumlar dikkate alınarak Gayrimenkul Değerleme Raporu hazırlanır. Hazırlanan Gayrimenkul Değerleme raporu sonrasında arsa'nın ve üzerinde yer alan bina'nın satılıp/satılamayacağı, yasal ve mevcut değeri belirtilir.
Gayrimenkul Experi; her türlü gayrimenkul değerlemesinde olduğu gibi Arsa Değerleme/ Arsa Ekspertizi alanında da faaliyet göstermektedir.
Fiyat teklifi almak için, bizimle iletişime geçebilirsiniz.